Türkiye’nin savunma alanındaki tüm merak edilen sorularını Türk Havacılık ve Uzay Sanayi Genel Müdürü Prof. Dr. Temel Kotil katıldığı canlı yayında cevapladı.
ATAK helikopteri dünyadaki rakiplerini nasıl geride bıraktı? Hürjet ne vakit teslim ediliyor? Hürkuş hangi ülkelere satılıyor? Ulusal Muharip Uçak hangardan ne vakit çıkıyor?
Temel Kotil’in açıklamaları şöyle:
SES SURATININ 1.4 KATI SURATINDA UÇACAK!
Tümüyle özgün bir tasarım. Birinci uçuşu 18 Mart 2023’te yapılacak. 230 gün kaldı. Birçok genç arkadaşımız çalışıyor. Teknisyenler de var. 6 ay evvel Gazi Üniversitesi Kahramankazan’dan mezun olup sisteme dahil ettiğimiz gençler var. 2 yılda deneyim kazandılar. Bu uçağın motoru General Electric’in 404 motorudur. Boeing’in benzeri uçağında var. Türkiye’de üretilen birinci jet uçağı, ses suratının 1.4 katı suratında uçacak.
Burada T50’de var. Rakip olan bir uçaktır. Bu kadar hoş bir kokpit göremezsiniz. Dokunmatik bir ekrandır. Bütün özellikler içine gömülmüştür. Bu 10 numara teknolojidir. Kolay değil, kumandasının kolaylığı ihtilal yapacaktır. Biz daha sonra başladığımız için dezavantajlı değiliz aslında avantajlı taraftayız. Sonradan gelmek dezavantaj değil, avantajdır.
DÜNYADA EN SÜRATLİ YAPAN TÜRKİYE Mİ?
Geliştirme çalışmaları 5 yıl sürdü. 5 yıllık bir projedir. Boeing de süratli yaptı. F-35, 20 yılda yapıldı. Artık başlarsan 7-8 yılda yaparsın. Dünya değişiyor, aygıtlar değişiyor.
GÜVENLİK KONUSUNDA RAKİPLERİYLE TIPKI DÜZEYDE Mİ?
Biz dünya klasındayız. Mühendislerimiz Türk mühendisi değil yurt dışından getirdiklerimiz de var. Malezya da mühendislik ofisi açtık. Pakistan’da açtık, artık Nijer’de açacağız. Gelişecek inşallah, Nijer’li olup da Türkiye’de okuyan pırıl pırıl gençler var onları alıp eğitip Nijer’deki ofise koyacağız.
TOPLAM MÜHENDİS SAYISI KAÇTIR?
5 bin, 200’e yakın yabancı mühendis var.
HÜRKUŞ HAKKINDA
Hava Kuvvetleri’ne yaptığımız bir uçaktır, önümüzdeki günlerde teslim edeceğiz. Nijer’e iki tane satışımız gerçekleşti gerisi gelecek, pilotları yetiştiriyoruz önümüzdeki aylarda teslim edeceğiz. Çad’a satış gerçekleşti inşallah oraya teslim edeceğiz. Bu eğitim ve savaşa hazırlık uçağıdır. F-16 ile yaptığımız birtakım eğitimleri yapabiliyoruz. Üzerine füzeler yerleştirebiliyoruz.
‘DÜNYANIN SINIFINDA EN UYGUN HELİKOPTERİ’
ATAK 5 tonluk bir helikopter, 5 ton sınıfının en yeterli helikopteridir. ATAK helikopterinde Kanada’nın motoru var 1600 beygir güçlü bir motordur. ATAK helikopterinde daha çok ekipman var, ihtilal bu.
AKSUNGUR HAKKINDA
Deniz Kuvvetleri ve Özel Kuvvetler’de uçuyor. 50 saat kadar havada kalabiliyor. 35 bin feetde operasyon yapıyor.
MİLLİ MUHARİP UÇAK (MMU) HAKKINDA
18 Mart 2023’te hangardan çıkması bekleniyor. Teslim takvimi de 2028 yılıdır. Evvel F-16 motoru kullanılacak birinci 7 uçakta. 2 motorlu bir uçaktır. Sonra kendi motorumuzu kullanmayı hedefliyoruz.
Türkiye’nin şu anda teknisyen limit sorunu yok. TUSAŞ kendi yetiştiriyor. Deneyimliler de gerekiyor o da dünyadan getiriliyor. Malezya elektronikte ilerde orada ofis açtık. Küresel düşünmek gerekiyor.
BU PROJELERİ YAPACAK FİNANSMAN VAR MI?
TUSAŞ olarak MMU altyapı yatırımlarını bitirmek üzereyiz, hangarı, tesisleri, insan kaynağı biz bunları temin ettik. Bundan sonra Türk mühendislere gidecek. O parayı buluruz, devlet bu parayı verir. Zira biz Türk mühendislerine veriyoruz. Türkiye mühendis yetiştiriyor. Türkiye’de cevher var. Pırıl pırıl gençler var bunları sisteme dahil etmenin metodlarını geliştirdik. TUSAŞ’ın parası bu insanlara gidecek. Bu beşerler da bunu iktisada tekrar geri verecek.
ANKA HAKKINDA
Dünyadaki başka drone’lardan farkı savaş alanında denenmesidir. Kullanan pilotlarımız 10 numara. Türkiye’nin çok hoş hava kuvvetleri var.
GÖKBEY HAKKINDA
Teslime gidiyor. Askeri de kullanabilirsiniz. Yangın söndürme helikopterine dönüştürülebilir fakat bu 6 tonluk bir helikopter çok su almıyor lakin kullanılır. Bu bizim birinci göz ağrımız. Kokpitine bakarsanız geniş ekranı var, komşunun helikopterine bakın bu kadar hoş değiller. Bu tümüyle ASELSAN üretimidir.
Savunma sanayii devlet tarafından yönetilmezse olmaz. Cumhurbaşkanımızın hassasiyetini biliriz, o hassasiyete gereksinim var. Ülkenin vizyonu, Cumhurbaşkanı’nın yönlenmesi akabinde SSB Lideri İsmail Demir. Bu takım var. Bunların koydukları misyona biz genel müdürler uyarsak kazanırız. Vatandaş da bunu destekliyor başarılı olmak çok olağan bir şey.
GÖKBEY, TEI MOTORUYLA NE VAKİT UÇUYOR?
Gelecek sene inşallah uçacağız. Teslimat iki sene sonra olacak.
ATAK-2 HELİKOPTERİ HAKKINDA
Motor gücü yüksek, yeni silah sistemleri var. ROKETSAN’ın yeni füzeleri var. Sonradan gelmemiz negatif değil olumludur.
TÜRKİYE VE TUSAŞ OLARAK BURADAN DÜNYAYA HANGİ BİLDİRİSİ VERİYORUZ?
Savunma sanayiinde ben altıncı yılımdayım. Sen yapmıyorsan hayatın tehlikede ve zorda. Bir şeyler satın aldığın vakit acaip muameleler var. Yedek parçayı vermiyorlar. Ülkeni seviyorsan kendi savunma sanayiini kur. Siyasi iradenin bunu anlaması gerekiyor. Siyasi irade olmadan savunma sanayii olmaz. Her ülkenin kendi savunma sanayii olmalı. Ukrayna üzdü, Yemen üzdü, Suriye üzdü. Her ülkenin kendi savunma sanayii olmalı.
UKRAYNA’DAKİ MÜHENDİSLERİN TÜRKİYE’YE DAVET EDİLMESİ KELAM KONUSU MUDUR?
Oluyor, GÖKBEY uçtuğunda bizim kendi özgüvenimiz yerine geldi. Motor yalnızca Amerikan, bu özgüven gelince bir de bu genç yetiştirme metodu olunca artık kimseye muhtaçlığımız kalmadı dersem olmaz da, yetiyor.
BİZ JET MOTORU VE HELİKOPTER MOTORUNDA BELİRLİ BİR DÜZEYE GELDİK Mİ?
Türkiye rastgele bir teknolojiyi yapabilir. Burada bir sorun yok. belli bir finansman gerekiyor. İkincisi bunlar sadece vakit alıyor. Vakitte darlanmasın vatandaşımız lakin elimiz başımıza yetiyor.”