Daha evvel Polonya, Bulgaristan, Finlandiya, Hollanda, Danimarka ve Letonya’ya doğalgaz sevkiyatlarını durduran Rusya, son olarak İtalya’ya sevkiyatı kesti, Moldova’ya ise azalttı.
Rus güç şirketi Gazprom’un, kış dönemine güç kriziyle girmeye hazırlanan Avrupa’da doğal gaz sevkiyatlarını azalttığı yahut durdurduğu ülkelerin sayısı artıyor.
Avrupa, Ukrayna savaşı nedeniyle kapsamlı yaptırımlarla Rusya’yı ekonomik manada sıkıntı duruma düşürürken, Kremlin idaresinin de karşı adımlar atması Batılı ülkelerdeki güç krizini daha da derinleştiriyor.
Gazprom, son olarak, savaş öncesinde güç kesiminde çok sayıda işbirliği yürüttüğü İtalya’ya yönelik doğalgaz sevkiyatlarını durdurduğunu açıkladı.
‘TÜMÜYLE DURABİLİR’ UYARISI
İtalyan ENI şirketi, Ekim’e yönelik sevkiyatların durduğunu, gaz akışının tekrar başlayıp başlamayacağının ise ilerleyen günlerde netlik kazanacağını duyurdu.
Gazprom, ENI şirketi ile sevkiyatların sürmesine yönelik teknik görüşmelerin sürdüğünü bildirirken, şirketten tıpkı gün yapılan bir öteki açıklamada ise Moldova’ya yönelik sevkiyatların yüzde 30’a yakın azaltıldığı belirtildi.
Moldova’yı, doğalgaz kontratlarındaki yükümlülüklerini ihlal etmekle suçlayan Gazprom, bu durumun devam etmesi halinde Moldova’ya doğalgaz sevkiyatlarını tümüyle durdurabileceği ikazında bulundu.
ÖNCE POLONYA VE BULGARİSTAN ETKİLENDİ
Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin’in 23 Mart’ta duyurduğu yeni “rubleyle ödeme sistemine” nazaran, Rus gazı alan ülkelerin, Gazprombank’tan hesap açmaları, ödemeleri bu bankaya yapmalarının akabinde kelam konusu fonların Moskova Borsası’nda rubleye çevrilmesi gerekiyor.
Avrupa’nın 2021 prestijiyle ana doğalgaz tedarikçisi pozisyonundaki Gazprom, nisan sonunda, ödemelerini rubleyle gerçekleştirmedikleri gerekçesiyle Polonya’ya ve Bulgaristan’a gaz akışını durdurmuştu.
Polonya’nın Rus gazına bağımlılık oranı geçen yıl yüzde 40 seviyesindeyken, ülke, bu bağımlılıktan kurtulmak için Norveç’ten boru çizgileri ile iletilen doğalgaza ve başta ABD olmak üzere sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) tedarikine güveniyor.
Rus gazına bağımlılık oranı yüzde 90 düzeyindeki Bulgaristan ise geçen yıl Rusya’dan 3,3 milyar metreküp doğalgaz ithal etmişti. Bulgaristan’daki birtakım yetkililer, Rusya ile doğalgaz sevkiyatlarının tekrar başlaması için müzakereler yapılması gerektiğini savunuyor.
Gazprom, bu iki ülkenin akabinde kelam konusu ödeme sistemine uymadıkları gerekçesiyle Finlandiya, Hollanda, Danimarka, Letonya ve Almanya’ya tedarik sağlayan kimi güç şirketlerine yönelik sevkiyatları da durdurdu.
BORU ÇİZGİLERİNDEKİ MESELELER ARTIYOR
Rusya’nın Avrupa’ya doğalgaz sevk ettiği kıymetli sınırlardan Kuzey Akım 1 üzerinden sevkiyatlar 31 Ağustos’ta durdurulmuştu.
Kuzey Akım 1, Yamal-Avrupa boru çizgisi ve Ukrayna’daki boru çizgilerinin yanı sıra Rus gazını Avrupa’ya taşıyan kıymetli çizgilerden biri olarak biliniyor.
Kuzey Akım 1 ve Kuzey Akım 2 üzerinde geçen hafta yaşanan sızıntılar nedeniyle Rusya, başta ABD olmak üzere birtakım Batılı ülkeleri çizgilere sabotaj düzenlemekle suçluyor.
Gazprom’un, Ukrayna üzerinden Avrupa’ya gönderdiği doğal gazın birçoklarını tekrar yönlendirmeyi planlayarak inşa ettiği Kuzey Akım 2 doğalgaz boru sınırı ise daha işletmeye alınmadan yaptırımlar nedeniyle atıl duruma düşmüştü.
Gazprom’un Avrupa’ya doğalgaz sevkiyatında kritik role sahip bir öbür boru çizgisi olan Yamal-Avrupa da artık kullanılmıyor.
Yamal-Avrupa boru çizgisi, Ukrayna’daki boru çizgileri ve Kuzey Akım boru sınırının yanı sıra Rus gazını Avrupa’ya taşıyan kıymetli sınırlardan biri olarak biliniyor.
Gazprom, gelişmeler sonrası Yamal-Avrupa boru sınırının Polonya kısmını artık kullanmayacağını bildirdi.
UKRAYNA ÜZERİNDEN SEVKİYAT YARI YARIYA AZALDI
Gazprom Temsilcisi Sergey Kupriyanov, 10 Mayıs’ta yaptığı açıklamada, Ukrayna’nın, Sohranovka isimli doğal gaz dağıtım noktasından Rus gazı alımını durduracağına yönelik bilgilendirildiklerini söylemişti.
Rusya, Ukrayna’nın doğusundaki Donbas bölgesinde bulunan ve günlük yaklaşık 30 milyon metreküp kapasiteye sahip Sohranovka üzerinden Avrupa’ya gönderdiği gazın yüzde 30’unu sevk ediyordu.
Söz konusu giriş noktasının kapanmasıyla şirketin Ukrayna üzerinden Avrupa’ya gönderdiği doğal gaz ölçüsü dün prestijiyle 10 Mayıs’a kıyasla yüzde 54 azalarak 41 milyon metreküpe düştü. (AA)