Finansal Piyasalar Uzmanı İris Cibre, Borsa İstanbul’da bankacılık endeksinde yaşanan gelişmeleri değerlendirdi.
Cibre, Gazete Duvar’daki yazısında “Pay vadeli kontratların son günü 30 Eylül. 5 Ekim’de ya bazı kurumların temerrüde düştüğünü ya da tahtalar taban devam ettikçe takasa para yatırdıklarını veya takasın tıkandığını göreceğiz. 3 Ekim zurnanın zırt dediği yer olacak. Akşam piyasa kapanacak, fiyatlar uzlaşılacak ve ertesi iş günü uzun pozisyonda olanlar eğer pozisyon kapatmadılarsa hisse senetleri hesaplarına fiziki olarak teslim edilecek” dedi.
Cibre yazısında şunları kaydett:
“Pazartesi günü TSPB ve SPK’da gerçekleşen acil toplantıda Vadeli piyasa kontratlarında nakdi uzlaşma talep edildi fakat bu talep reddedildi. Nedenleri basitti; nakdi uzlaşma istisnasını vatandaşa anlatamazlardı ve Arbitraj Fonlarını zor durumda bırakırlardı. Arbitraj fonları nasıl zor durumda kalır ki dediğinizi duyar gibiyim.
Öncelikle bu fonlar ne iş yapar? Bunlar ismi üzerinde arbitraj yapar. İki piyasa arasındaki farkları yakalayarak kar elde etmeye çalışırlar. Bizim örneğimizde 2 aylık süreçte banka vadeli paylarda spota göre çok daha hızlı gerçekleşen çıkışlar dolayısıyla yüksek faiz marjları yakalandı. Arbitraj fonları da doğal olarak VİOP’ta satış, spot hissede alış işlemi yaparak iki taraf arasında gerçekleşen bu yüksek faizi değerlendirdiler. Eğer nakdi uzlaşı gerçekleşirse Cuma günü bu fonlar Vadeli paydan gelen kârını alacak ve fakat spot taraftaki hisse portföylerinde kalacak. Normalde gerçekleşmesi gereken netleşme gerçekleşmeyecek. Bahse konu hisse senetlerinde pozisyon almış fonlar ise bu hisseleri taban olduğu sürece satamayacak ve bu hisseler özelinde zarar yazılacak. Şu an tamamen tahmini konuşuyoruz, hangi fonların elinde bu hisseler kaldı bilmiyoruz, yazdığımız tamamen teorik fakat mantıken bazı fonların elinde kalmış olduğunu düşünüyorum.
5 Ekim’de ya bazı kurumların temerrüde düştüğünü ya da tahtalar taban devam ettikçe takasa para yatırdıklarını veya takasın tıkandığını göreceğiz. Ta ki tahtalar çözülüp satış imkânı bulana kadar. Olumlu senaryo ise o güne kadar tahtaların tabanının çözülmesi…
Şu an hiçbir kuruma bu durumun maliyetini bilmiyoruz. Fakat, eğer anlaşma gerçekleşmezse, 3 Ekim yani fiziki teslimat günü zurnanın zırt dediği gün olacak…”