Batı Afrika ülkesi Burkina Faso’da aynı yıl içinde ikinci kez askeri darbe yaşandı.
Ülkede geçen Ocak ayında askeri darbeyle iktidara gelen Yarbay Paul-Henri Sandaogo Damiba’nın liderliğindeki hükümet, Yüzbaşı İbrahim Traore öncülüğündeki askerler tarafından devrildi.
Darbeyi gerçekleştiren askerler, Cuma akşamı devlet televizyonu RTB’nin stüdyosundan okudukları bildiride, Burkina Faso’yu cihatçı saldırılara karşı korumakta başarısız olmakla suçladıkları Geçiş Dönemi Devlet Başkanı Damiba’nın yerine 34 yaşındaki Yüzbaşı Traore’nin geçtiğini duyurdu.
Damiba’nın “işgal edilen toprakları kurtarmak bir yana, geçmişte barış içinde yaşayan bölgelerin bile teröristlerin kontrolüne geçmesine” neden olduğunu söyleyen askerler, Burkina Faso’nun “güvenliğini ve toprak bütünlüğünü yeniden sağlama” sözü verdi.
Anayasayı askıya alan askerler, sınırları kapatıp geçiş hükümetini ve meclisi de dağıttı. Ülkede saat 9 ile 17 arasında da sokağa çıkma yasağı getirildi.
Fotoğraf: Assane Ouedraogo/EPA-EFE
Afrika Birliği’nden kınama
Afrika Birliği Komisyonu Başkanı Musa Faki Mahamat, Burkina Faso’da “hükümetin anayasaya aykırı şekilde değiştirilmesini” kınadı.
Afrika Birliği’nden yapılan açıklamada, “Başkan orduya bir an önce ve tamamen her türlü şiddet eylemlerinden ve sivil halka yönelik tehditlerden sakınmaya davet ediyor” denildi.
Açıklamada, Burkina Faso’da en geç Temmuz ayına kadar anayasal düzenin yeniden sağlanması için de çağrı yapıldı.
Avrupa Birliği bu ülkede yaşananlardan duyduğu “endişeyi” ifade ederken, ABD “tüm aktörlere” yönelik çağrısında “itidal” vurgusu yaptı.
Fransa ise eski kolonilerinden Burkina Faso’daki darbenin ardından başkent Vagadugu’daki vatandaşlarına evlerinden çıkmamaları yönünde tavsiyede bulundu.
Burkina Faso’daki şiddet olayları
Damiba, 24 Ocak’ta, Burkina Faso’nun seçilmiş devlet başkanı Roch Marc Christian Kabore’nin cihatçılara karşı mücadelede başarısız olmakla suçlayarak askeri darbe gerçekleştirmişti.
Damiba, geçen hafta New York’ta BM Genel Kurulu’na hitap etmişti.Fotoğraf: Julia Nikhinson/AP/picture alliance
Damiba, güvenlik konusunu öncelikli hedefi olarak belirlese de ülkede Mart ayından beri El Kaide ve IŞID bağlantılı grupların saldırıları yoğunlaşmıştı.
Burkina Faso’nun kuzey ve doğu bölgelerindeki kasabalarda kontrolü ele geçiren bu gruplar, yolları kapatıp köprüleri havaya uçurarak bu yerleşim alanlarının dışarıyla bağlantılarını kesmişti. Ülke topraklarının yüzde 40’tan fazlası hükümetin kontrolünün dışına çıkmıştı.
Burkina Faso’nun da bulunduğu Batı Afrika’dan Kızıldeniz’e kadar uzanan Sahel bölgesindeki ülkeler, son 10 yıldır El Kaide ve IŞID bağlantılı grupların saldırılarına hedef oluyor.
Mali’nin kuzeyinde 2012 yılında başlayan saldırılar, 2015’te komşu ülkeler Burkina Faso ve Nijer’e sıçradı. Saldırılar nedeniyle Burkina Faso’da 2015 yılından bu yana binlerce kişi hayatını kaybederken yaklaşık 2 milyon kişi de evini terk etmek zorunda kaldı. Şiddet olayları son yıllarda Fildişi Sahili, Togo ve Benin’e de yayılmaya başladı.
DW,AFP/CÖ,JD